Nhà ở xã hội: Cung ít – cầu nhiều

Mặc dù chịu ảnh hưởng nặng nề từ dịch bệnh, nhưng do nguồn cung nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ còn ít, trong khi nhu cầu của người dân rất lớn, cộng với nguồn cung nhà ở thương mại giảm trong khoảng hai, ba năm gần đây, giá nhà liên tục tăng cao, khiến việc tiếp cận nhà ở của người thu nhập thấp ngày càng khó khăn.

Dự án nhà ở tái định cư tại phường Thượng Thanh, quận Long Biên.

Cùng làm viên chức nhà nước, tổng thu nhập của vợ chồng anh Sáu, chị Thanh, hiện sinh sống tại quận Long Biên được khoảng 16 triệu đồng/tháng. Trừ tiền đóng học của hai con, ăn uống, sinh hoạt, mỗi tháng anh chị chắt chiu cũng chỉ để ra được khoảng bốn triệu đồng, dành để mua nhà ra ở riêng. Anh Sáu tâm sự, sau gần mười năm lập gia đình vợ chồng anh tích cóp được gần 400 triệu đồng, dự kiến mua nhà ở xã hội hoặc nhà giá rẻ trong tầm giá 600 đến 700 triệu đồng, nhưng nhà xã hội rất khan hiếm hoặc nằm ở vị trí quá xa trung tâm thành phố, không phù hợp cho sinh hoạt, công việc của gia đình. Trong khi đó, các loại hình nhà ở giá rẻ dưới 15 triệu đồng/m2 rất khan hiếm trên thị trường. Quá sốt ruột, đầu năm 2021, vợ chồng anh vay mượn tiền của họ hàng để mua lại một căn hộ cũ gần 70 m2 ở khu đô thị Đặng Xá, huyện Gia Lâm, với giá khoảng 800 triệu đồng, nhưng dịch bệnh khiến giao dịch không thành công. Đến cuối năm, căn hộ này bị đẩy giá cao hơn gần 200 triệu đồng khiến giấc mơ mua nhà của anh chị ngày càng xa.

Theo báo cáo của Sở Xây dựng Hà Nội, giai đoạn 2016 đến 2020, thành phố Hà Nội đạt nhiều kết quả ấn tượng trong việc phát triển nhà ở, cải thiện chỗ ở cho người dân. Diện tích nhà ở bình quân đạt 27,25 m2/người. Tổng diện tích sàn nhà ở đạt hơn 224 triệu 730 nghìn mét vuông, tăng gần 49 triệu 700 nghìn mét vuông so với năm 2016. Tuy nhiên, nếu tính theo các chỉ tiêu mét vuông sàn của từng loại nhà ở thì chỉ có nhà ở thương mại vượt mục tiêu đề ra, đạt gần 20 triệu 420 nghìn mét vuông sàn, vượt hơn 1 triệu 140 nghìn mét vuông sàn. Nhà ở riêng lẻ cũng tăng nhanh. Tuy nhiên, loại hình nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp, công nhân, sinh viên chỉ đạt 1 triệu 250 nghìn mét vuông sàn, trong khi mục tiêu đặt ra là 6 triệu 220 nghìn mét vuông sàn. Nhà tái định cư cũng chỉ phát triển được 371 nghìn mét vuông sàn, trong khi thành phố đặt mục tiêu phát triển 1 triệu 200 nghìn mét vuông sàn. So với giai đoạn trước năm 2016, số dự án nhà ở xã hội giảm rất nhiều. Một số dự án đã hoàn thành có vị trí xa trung tâm cho nên rất khó bán. 

Nhận định về thị trường nhà ở năm 2021, đại diện Sở Xây dựng Hà Nội nhận định, lượng sản phẩm được chào bán trên thị trường, ngoài 14 nghìn sản phẩm nhà ở hình thành trong tương lai, còn có một phần là hàng tồn đọng từ các năm trước, nhưng phần lớn nằm ở phân khúc căn hộ trung và cao cấp. Chính sách tín dụng siết chặt cộng thêm những khó khăn về thủ tục, ách tắc pháp lý dẫn đến nhiều dự án phát triển nhà ở không thể triển khai. Lượng cung không đáp ứng được nhu cầu mua nhà của người dân. Đáng chú ý, nhiều bất động sản tự do tham gia thị trường và hiện tượng đổ xô tìm kiếm bất động sản để đầu tư đã làm nóng thị trường bất động sản Hà Nội. Hiện tượng sốt đất đã diễn ra trong các tháng 2, 3, 11 và 12/2021. Về giá bán, nhìn chung giá căn hộ chung cư tăng nhẹ, nhưng nhà liền kề tăng từ 20 đến 30% so với năm 2020. Giá nhà đất trong dân ghi nhận sự biến động mạnh, tăng khoảng 30%. Đặc biệt, một số khu vực tăng khoảng 50% như Ba Vì, Sơn Tây, Mê Linh, Sóc Sơn… 

Để đẩy mạnh công tác phát triển nhà ở, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch phát triển nhà ở giai đoạn 2021-2025, với chỉ tiêu phát triển 44 triệu mét vuông sàn. Trong đó, có 1 triệu 250 nghìn mét vuông sàn nhà ở xã hội, 560 nghìn mét vuông sàn nhà ở tái định cư, 19 triệu 690 nghìn mét vuông nhà ở thương mại và 22 triệu 500 nghìn mét vuông nhà ở riêng lẻ. Theo Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Luyện Văn Phương, kế hoạch này đã xác định vị trí, khu vực, diện tích đất phát triển nhà ở, nguồn vốn huy động; đồng thời, làm cơ sở để kiểm soát thị trường bất động sản. Thành phố sẽ dành nguồn lực hợp lý để đầu tư xây dựng nhà ở tái định cư, nhà ở xã hội; sử dụng nguồn tiền thu được từ quỹ đất 20%, 25% tại các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị để ưu tiên xây dựng nhà ở cho công nhân trong các khu công nghiệp. Đặc biệt, thành phố cũng đẩy mạnh huy động nguồn vốn xã hội hóa để đầu tư, xây dựng nhà ở thương mại; cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ, nhà ở tái định cư, nâng cao chất lượng chỗ ở cho người dân.

Theo Báo Nhân dân